مالیات بر ارزش افزوده یکی از انواع مالیات های غیرمستقیم است و به عنوان یکی از روش های جدید دریافت مالیات جایگاه ویژه ای در اقتصاد کشورها ایفا می کند و مالیاتی است که کلیه عرضه کنندگان کالا ها و خدمات به عنوان مودیان نظام مالیاتی باید علاوه بر بهای کالا یا خدمت عرضه شده، به صورت درصدی از بهای فروش کالا یا خدمات، در زمان فروش از خریداران اخذ و به صورت دوره ای(فصلی) به سازمان امور مالیاتی کشور واریز نمایند.
یکی از آثار مثبت مالیات بر ارزش افزوده جلوگیری از فرار مالیاتی می باشد. در سیستم مالیات بر ارزش افزوده، زنجیره تولید از نقطه شروع تا مرحله تکمیل نهایی و فروش کالا و خدمات قابل ردیابی است. چنانچه در یکی از مراحل زنجیره تولید، مالیات ارزش افزوده کالا و خدمات پرداخت نشود، به آسانی قابل شناسایی است بنابراین احتمال عدم وصول مالیات بر ارزش افزوده در این سیستم به حداقل می‌رسد.
از دیگر تاثیرات مثبت مالیات بر ارزش افزوده می توان به ایجاد تراز پرداخت‌های بازرگانی مثبت در نظام تبادلات اقتصادی با کشورهای دیگر اشاره کرد. سیستم مالیات بر ارزش افزوده نقش مهمی در تشویق تولیدکنندگان به صدور کالا و خدمات به کشورهای دیگر دارد و در نتیجه کشور را به سوی تراز پرداخت‌های بازرگانی مثبت سوق می‌دهد. اجرای معافیت مالیاتی برای محصولات صادراتی و یا کسر مالیات‌های پرداخت شده قبلی (مالیات بر ارزش افزوده) می‌توان مبلغ مالیات بر محصولات صادراتی را به حداقل رساند و در نتیجه انگیزه برای صادرات را تقویت کرد و اشخاص حقیقی و حقوقی را به صادرات کالا و خدمات تشویق نمود.
از دیگر فواید مالیات بر ارزش افزوده اصلاح الگوی مصرف می باشد. در سیستم مالیات بر ارزش افزوده، مالیات نهایی از مصرف‌کنندگان دریافت می‌شود بنابراین دولت می‌تواند الگوی جامعه را تعیین کند و افراد را به سوی مصرف کالا و خدمات مطلوب جامعه سوق دهد و یا از مصرف کالا و خدمات غیر ضروری و تجملاتی باز دارد.
استقرار فرهنگ مالیاتی را می توان به عنوان یکی دیگر از اثرات مهم مالیات بر ارزش افزوده در نظام اقتصادی کشور نام برد. رشد و توسعه فرهنگ مالیاتی افراد جامعه و ممانعت از فرار مالیاتی می‌تواند دولت و مجلس شورای اسلامی را در رسیدن به اهداف مالیاتی کمک کند . شفاف‌سازی اطلاعات مالی و حسابداری در سیستم مالیات بر ارزش افزوده زمینه را برای استقرار فرهنگ مالیاتی جامعه فراهم می‌آورد.
همان طور که مشاهده شد قانون مالیات بر ارزش افزوده دارای آثار و فواید بسیاری در نظام مالیاتی کشور می باشد که با اجرای کامل و دقیق این قانون شاهد تحولات اساسی در فرآیند مالیات ستانی خواهیم بود.