آثار زیانبار عدم پرداخت مالیات

در سال های اخیر وابستگی شدید اقتصاد کشور به نفت و تبعات منفی آن به خوبی لمس شده و اثر منفی تغییر قیمت بر اجرای برنامه های دولت به وضوح نمایان گشته است. مطابق نظر اقتصاددانان، تکیه دولت بر درآمدهای پایدار مالیاتی از محورهای مهم توسعه اقتصاد مقاومتی و دور شدن از اقتصاد تک محصولی بشمار می رود. اقتصاد وابسته به مالیات، پاک ترین نوع اقتصاد است و این اقتصاد نیاز به ایجاد زیرساخت هایی چون ایجاد فضای کسب و کار، اشتغال آفرینی و غیره دارد تا شهروندان بتوانند از درآمد خود مالیات بپردازند.
کشورهایی که اقتصاد آنها بر پایه ی یک محصول بنا شده باشد، بسیار آسیب پذیر می شوند و با یک بالا و پایین شدن قیمت آن محصول و کاهش در تقاضای آن، اقتصاد کشور به شدت تحت تاثیر قرار گرفته و امکان دارد اداره کشور را با نقص و اختلال مواجه سازد. در چند دهه ی گذشته، وابستگی ایران به محصولات نفتی بیشتر شده و این امر باعث آسیب پذیری در عرصه اقتصاد شده است.
باید به این نکته هم اشاره کرد که وقتی درآمد کشور از نظر فروش نفت افزایش می یابد، تقاضا برای کالای مصرفی هم بیشتر خواهد شد و در این صورت فرهنگ مصرف کالاهای وارداتی گسترش یافته و باعث رکود بازار تولید کنندگان خواهد شد، اتفاقی که در سال های اخیر در کشور شاهد آن بوده ایم.
سیاست و چشم انداز دولت در برنامه ششم توسعه، افزایش درآمدها از منابع مالیاتی و غیر نفتی کردن اقتصاد کشور است. جانشینی مالیات به جای نفت برای تامین درآمدهای دولت می تواند ابزار مهم دولت در مهار تورم و تنظیم و کنترل نوسانات اقتصادی محسوب شود.
در حال حاضر کمتر از 7 درصد درآمد ناخالص دولت از مالیات تامین می شود. دولت ها با دریافت مالیات، هزینه موردنیاز برای ارائه کالاها و خدمات موردنیاز جامعه مانند امنیت، خدمات بهداشتی و درمانی، خدمات آموزشی، راه سازی و خدمات عمرانی را تامین می کنند. بنابراین چنانچه هزینه های دولت از این طریق تامین نگردد، می تواند در مسیر رشد اقتصادی و توسعه مانع ایجاد کند یا سرعت این روند را با کندی مواجه سازد که در کشورهای رو به توسعه، اهمیت و حساسیت آن دوچندان می شود.
ایجاد حس رضایت در مردم برای پرداخت مالیات و به تبع آن کاهش فرارهای مالیاتی، بهترین راه های جلوگیری از فعالیت های زیرزمینی آسیب زا به اقتصاد کشور هستند. آثار سوء فرار مالیاتی در عدم تامین درآمدهای مورد نیاز دولت و در نتیجه عدم ارائه خدمات اجتماعی مطلوب و با کیفیت ظهور پیدا می کند. فرار مالیاتی به عنوان یکی از مصادیق و مظاهر فساد اقتصادی، امنیت اقتصادی مورد نیاز برای گسترش فعالیت های اقتصادی و سرمایه گذاری را با اختلال مواجه می سازد.

تاریخ یادداشت: 1396/01/06
کلمات کلیدی: مالیات اقتصاد کشور نفت